Wentylacja grawitacyjna – co to takiego i jak działa?

Wentylacja grawitacyjna jest jednym z najstarszych i najbardziej naturalnych sposobów przepływu powietrza w budynkach. W przeciwieństwie do wentylacji mechanicznej, nie wymaga zasilania energią elektryczną ani dodatkowych urządzeń napędowych – jej działanie opiera się na zjawiskach fizycznych, takich jak różnica ciśnienia i temperatury. Przyjrzyjmy się więc bliżej, zasadzie działania temu systemowi wymiany powietrza.

Zasada działania wentylacji grawitacyjnej?

System ten, nazywany też naturalnym działa w następujący sposób – ciepłe powietrze z wnętrza budynku jest lżejsze i ma tendencję do unoszenia się ku górze. Dzięki temu przez kanały wentylacyjne zostaje usunięte na zewnątrz, a w jego miejsce napływa świeże powietrze z zewnątrz (np. przez nawiewniki okienne lub nieszczelności w stolarce).

Wentylacja grawitacyjna – jak działa w praktyce?

Instalacja grawitacyjna działa na podstawie kilku zjawisk:

• Różnica temperatur – zimą powietrze w domu jest cieplejsze od tego na zewnątrz. Ciepłe powietrze wędruje do góry i uchodzi przez kanały wentylacyjne, a w jego miejsce wchodzi świeże. Latem różnica temperatur jest mniejsza, więc system działa trochę słabiej.
• Ciśnienie i wiatr – jeśli za oknem wieje wiatr, wentylacja grawitacyjna działa jeszcze lepiej, bo wiatr pomaga powietrzu „uciekać” z domu.
• Kanały wentylacyjne – prawidłowa instalacja grawitacyjna wymaga odpowiednich przewodów odprowadzających powietrze z łazienki, kuchni czy toalety na zewnątrz.
• Dopływ świeżego powietrza – żeby system działał poprawnie, do domu musi napływać świeże powietrze. W nowoczesnych, szczelnych oknach montuje się nawiewniki, które zapewniają dopływ świeżego powietrza bez otwierania okien.

Wentylacja grawitacyjna – zalety i wady

Jak każdy system, ten również ma swoje plusy i minusy.

Zalety:

• brak kosztów eksploatacji – działa bez prądu,
• prosta budowa i niezawodność,
• cicha praca,
• naturalny sposób wymiany powietrza.

Wady:

• największa efektywność zimą, latem bywa mało wydajna,
• uzależniona od warunków atmosferycznych (temperatura, wiatr),
• wymaga odpowiedniego dopływu świeżego powietrza – bez nawiewników może działać słabo.

Skuteczność instalacji – na co zwrócić uwagę?

Aby system wentylacji działał skutecznie, trzeba pamiętać o kilku zasadach:

• kanały wentylacyjne muszą mieć odpowiednią średnicę i wysokość,
• kratki wentylacyjne nie mogą być zasłaniane (np. meblami czy zasłonami),
• konieczne jest regularne czyszczenie przewodów i kratek,
• warto stosować nawiewniki w oknach, szczególnie w nowych domach z bardzo szczelną stolarką.

Dobrze zaprojektowana instalacja grawitacyjna to gwarancja świeżego powietrza w domu i zdrowego mikroklimatu.

Wentylacja grawitacyjna w praktyce – Grudziądz i okolice

W wielu domach i blokach w Grudziądzu wciąż korzysta się z tego klasycznego systemu. Kanały wentylacyjne są ukryte w ścianach, a mieszkańcy często nawet o nich nie myślą, dopóki coś nie zacznie „ciągnąć” w łazience. Coraz częściej lokalne firmy zajmujące się wentylacją doradzają, jak poprawić działanie systemu, np. przez montaż nawiewników lub drobne przeróbki kanałów.

Podsumowanie

Wentylacja grawitacyjna to prosty i sprawdzony sposób na wymianę powietrza w budynkach. Jej działanie opiera się na naturalnych zjawiskach – różnicy temperatur i ciśnienia. Choć ma swoje ograniczenia, wciąż jest szeroko stosowana, zwłaszcza w budownictwie jednorodzinnym i wielorodzinnym. Warto pamiętać o kilku zasadach, a wtedy system będzie skuteczny i komfortowy przez cały rok.